اما فواید نوشابه های ورزشی دارای کربوهیدرات و الکترولیت ها(بخصوص سدیم) در این است که کربوهیدرات و سدیم به افزایش جذب آب روده کوچک و بهبود جذب مایعات و حفظ آب درون و بیرون سلول ها کمک می کند. شایان توجه است که نوشابههای انرژی زا با نوشابه های ورزشی متفاوت هستند. بیشتر نوشابههای ورزشی استاندارد برای متعادل کردن میزان مواد قندی، آب و مواد مغذی مصرف میشوند و درصد مواد به کار رفته در آنها تقریبا معادل مقداری است که در بدن انسان موجود است.
به دلیل قابلیت بالای کلیهها در میزان تولید فراوان ادرار در مدت زمان کوتاه، در افرادی که کلیههای سالمی دارند، دریافت بیش از حد آب به ندرت می تواند منجر به پر آبی بدن شود(یک نفر از هر ده هزار نفر ورزشکار استقامتی). همانطور که می دانیم ورزشکاران مایعات را به میزان برابر با مایع دفع شده و از دست رفته نمینوشند، در نتیجه همین مسئله، در ادامه منجر به کم آبی اختیاری و خودخواسته در آنها میشود. ما می دانیم که آب بهترین و سالمترین نوشیدنی در جهان است ولی باید به این نکته توجه داشت که در برخی موارد و در شرایط خاص نوشابههای ورزشی خیلی بهتر از آب هستند.
نوشیدنیهای ورزشی که بهتر از آب هستند سبب جایگزینی آب و الکترولیتهای دفع شده از راه تعریق و تدارک انرژی در عضلات فعال میشود و هر کسی میتواند مقدار بیشتری از نوشابههای ورزشی را نسبت به آب بنوشد. باید توجه داشت که در زمان فعالیت مصرف آب به تنهایی کافی نیست چون در این حالت آب خالی فقط تشنگی را برطرف میکند و به علت جایگزین نشدن املاح سبب جبران مناسب مایعات از دست رفته نخواهد شد. همچنین پیش از آنکه شخص به خوبی مایعات بدنش را جایگزین کند، آب تشنگی را برطرف کرده و میل به نوشیدن از بین میرود. آب حتی سبب شروع زودتر از موعد کلیهها میشود که در مقایسه با مصرف نوشابه ورزشی، مایعات بیشتری به شکل ادرار دفع میشود.
مقادیر اندک سدیم در بیشتر نوشابههای ورزشی سبب میشوند که بدن مقدار بیشتری از آب را نسبت به آنچه که دفع میکند در خود نگه دارد. برخی از ورزشکاران به دلیل مشکلاتی مثل مشکلات مالی و ... امکان تدارک نوشیدنیهای ورزشی را نداشته باشند، بنابراین میتوانند نوشیدنی دستساز تهیه کنند. نوشیدنی دست ساز ضمن به صرفه بودن مزایای زیادی نیز در بر دارد.
میزان مناسب کربوهیدرات نوشیدنیهای ورزشی باید بین ۵ تا ۷ درصد باشد ورزشکاران میتوانند برای تهیه نوشیدنی دستساز ۵ تا ۶ قاشق سوپخوری شکر را در یک لیتر آب حل کرده و برای تامین سدیم و کلر نیز یک سوم قاشق چایخوری نمک به محلول اضافه کنند (یک قاشق سوپخوری شکر تقریباً برابر ۱۲ گرم است). برای خوش طعم شدن محلول نیز بهتر است یک قاشق سوپخوری آبلیمو اضافه گردد. برخی از محققان نوشیدنی دست ساز را بسیار بهتر از نوشیدنیهای ورزشی غیر استاندارد موجود در بازار ارزیابی میکنند.
رحمت اله خانمحمدی/مسئول تغذیه ورزشی هیات پزشکی ورزشی استان خوزستان
ارسال نظر